.
Αυτή η τακτική των καθυστερήσεων είναι, όπως αποδεικνύεται, μέρος της στρατηγικής της τρόικας. Ουσιαστικά, περιορίζεται στο να «μπαλώνει» πρόχειρα και για την ώρα τα ελληνικά προβλήματα, ελπίζοντας ότι στο μέλλον κάτι θα αλλάξει προς το καλύτερο. Έτσι, το πρώτο πακέτο διάσωσης στηρίχτηκε στην ελπίδα ότι η Ελλάδα θα μπορούσε μετά το 2012 να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων. Με το ενδεχόμενο αυτό να αποκλείεται, οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ ετοιμάζονται τώρα να δώσουν ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης, που σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες θα ανέλθει κοντά στα 120 δισ. ευρώ. Παρά τις επίμονες διαβεβαιώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων για το αντίθετο, η αγορά είναι βέβαιη πως η Αθήνα δεν θα μπορέσει ποτέ να αποπληρώσει αυτά τα χρέη.
Επιμένουν να καθυστερούν
Όμως ενώ ολοένα και περισσότεροι οικονομολόγοι δηλώνουν ότι η αναδιάρθρωση του χρέους θα πρέπει να γίνει το ταχύτερο δυνατό, η τρόικα επιμένει στη στρατηγική των καθυστερήσεων. Η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (το ΔΝΤ μάλλον σε μικρότερο βαθμό, αφού σε άλλα πακέτα διάσωσης έχει ταχθεί υπέρ της ελάφρυνσης των χωρών από μέρος των χρεών τους, μέσω haircuts), πιστεύουν ότι ο χρόνος που κυλά, λειτουργεί υπέρ τους. Αυτή τη στιγμή, το ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό σύστημα βρίσκεται σε κόκκινο συναγερμό και κινδυνεύει από τη μετάδοση της κρίσης, όπως παραδέχτηκε και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ. Όμως, οι Ευρωπαίοι ελπίζουν ότι καθυστερώντας όσο μπορούν την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (ή ακόμα και τη χρεοκοπία, η οποία φαντάζει ολοένα και πιο πιθανή τελευταία) δίνουν χρόνο στις τράπεζές τους να θωρακιστούν απέναντι στις καταστροφικές επιπτώσεις της.
Η ιστορία μάλλον δικαιώνει τον τρόπο σκέψης τους. Παρά τη συμφωνία κυρίων που έχουν κάνει από το Μάιο του 2010 να στηρίξουν την ελληνική διάσωση διατηρώντας τις θέσεις τους στα κρατικά ομόλογα, οι γερμανικές τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες εκμεταλλεύτηκαν κάθε ευκαιρία που είχαν να ξεφορτωθούν όσο περισσότερα τοξικά ομόλογα μπορούσαν. Τα στοιχεία της Bundesbank δείχνουν ότι στα τέλη Φεβρουαρίου οι γερμανικές τράπεζες είχαν έκθεση 18 δισ. ευρώ στο ελληνικό δημόσιο. Από αυτά, τα 10 δισ. ευρώ αφορούσαν τις θέσεις τους στα ελληνικά κρατικά ομόλογα, οι οποίες ωστόσο ήταν αισθητά μειωμένες σε σχέση με τα 16 δισ. ευρώ του Μαΐου 2010. «Υποψιάζομαι ότι οι περισσότερες τράπεζες απλά έκοψαν ό,τι μπορούσαν», είπε στους Financial Times υψηλόβαθμο στέλεχος γερμανικής τράπεζας. Ουσιαστικά, ο κλάδος εκμεταλλεύτηκε το αμφιλεγόμενο στην Ευρώπη πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να «ξεφορτώσει» όσο περισσότερα από τα ελληνικά ομόλογα μπορούσε.
Σ’ αυτή τη φάση όμως, η ΕΚΤ αλλά και η Κομισιόν δεν φαίνονται διατεθειμένες να αφήσουν τη θωράκιση των ευρωπαϊκών τραπεζών στη διακριτική ευχέρεια των διοικήσεών τους. Τις τελευταίες ημέρες, οι συνήθως δυσκίνητοι γραφειοκρατικοί κύκλοι των Βρυξελλών επέδειξαν χαρακτηριστική κινητικότητα, η οποία μαρτυρά τον αγώνα δρόμου που γίνεται στο παρασκήνιο για τη στήριξη του χρηματοοικονομικού συστήματος απέναντι στην ελληνική κρίση και τις επιπτώσεις της. Έτσι, η European Banking Authority, η ανεξάρτητη αρχή που ανέλαβε την ευθύνη των stress tests των τραπεζών, άφησε στην άκρη τις προηγούμενες αγκυλώσεις και τους αυτοπεριορισμούς της και ξεκίνησε να υποβάλλει τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο σε ένα πραγματικό τεστ αντοχών απέναντι στην ελληνική κρίση.
Αναθεωρούν τα stress tests
Η εντατική προσπάθεια των ευρωπαϊκών αρχών να καλύψουν τώρα τις όποιες τυχόν αδυναμίες των τραπεζών τους και να προκαλέσουν αυξήσεις κεφαλαίου αποκαλύφθηκε αυτή την εβδομάδα, όταν η EBA έδωσε νέες οδηγίες στον κλάδο για τα stress tests, αφού όπως είπε, τα αποτελέσματα που της είχαν στείλει κάποιες τράπεζες ήταν… υπερβολικά αισιόδοξα. Η ανεξάρτητη αρχή δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση της Ελλάδας και αναθεώρησε τους όρους των stress tests σε τρόπο, ώστε αυτά να αντανακλούν καλύτερα τις σημερινές συνθήκες στις αγορές, σε ό,τι αφορά το ρίσκο των κρατικών ομολόγων και το κόστος δανεισμού των τραπεζών. Τα αναθεωρημένα σενάρια που χρησιμοποιήθηκαν στα stress tests, περιείχαν μεγαλύτερα haircut στα ελληνικά ομόλογα, με τη γερμανική έκδοση των Financial Times να μεταφέρει την πληροφορία ότι οι τράπεζες κλήθηκαν να υπολογίσουν τις επιπτώσεις που θα είχε στα χαρτοφυλάκιά τους ένα «κούρεμα» των ομολόγων κατά 36%.
Τα αποτελέσματα των stress tests θα ανακοινωθούν σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες στις 13 Ιουλίου. Οι Ευρωπαίοι είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν αυτή την ευκαιρία για την οχύρωση του κλάδου να περάσει ανεκμετάλλευτη, όπως έγινε πέρυσι το καλοκαίρι. Με δεδομένο ότι οι όροι των τεστ έγιναν αυτές τις ημέρες πιο αυστηροί, δεν μπορεί κανείς παρά να υποθέσει ότι αρκετές από τις 91 τράπεζες που συμμετέχουν στη διαδικασία θα αποτύχουν και θα αναγκαστούν να αντλήσουν νέα κεφάλαια, ώστε να διασφαλιστεί η επιβίωσή τους σε μια πιθανή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, όποτε γίνει αυτή.
«Η αίσθησή μου είναι ότι ένα default είναι αναπόφευκτο, το ερώτημα είναι πώς και πότε θα γίνει. Και δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που να διαφωνεί μ’ αυτό. Επομένως, πιστεύω ότι η αγορά θα το περιμένει, θα προετοιμάζεται γι’ αυτό. Το ερώτημα είναι, πώς μπορεί κανείς να δώσει λίγο περισσότερο χρόνο στην αγορά, δηλώνει στο CNBC ο Στεφάν Ντέο, οικονομολόγος της UBS, εξηγώντας λίγο πολύ και τη λογική της τρόικας.
Όσο καθυστερεί η λύση, τόσο μεγαλώνουν το κόστος και οι ζημιές
Καθυστερώντας την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η Αθήνα και η τρόικα δεν πετυχαίνουν τίποτα άλλο παρά να τριπλασιάζουν το κόστος της, προειδοποιεί το Open Europe. Ο τίτλος της τελευταίας μελέτης του λονδρέζικου think tank μιλά από μόνος του: «Εγκαταλείψτε το πλοίο: Μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουν να διασώζουν την Ελλάδα;».
«Με δεδομένες τις περιορισμένες προοπτικές ανάπτυξης και το αυξανόμενο βάρος του χρέους της Ελλάδας, η χώρα μάλλον θα χρεοκοπήσει τα επόμενα χρόνια, ακόμα και εάν πάρει κάποια ανάσα μέσω ενός πακέτου διάσωσης. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα έπρεπε, αντίθετα, να σχεδιάζουν τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούν μια τέτοια χρεοκοπία όσο το δυνατόν πιο ελεγχόμενα», εξηγεί η μελέτη.
Η λογική του Open Europe φαίνεται απλή, αλλά είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με όσα δείχνει να πιστεύει η τρόικα: όσο περνά ο καιρός, τόσο αυξάνεται το κόστος της ελληνικής χρεοκοπίας για την ευρωπαϊκή οικονομία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αναλυτών του think tank, αυτή τη στιγμή κάθε ευρωπαϊκό νοικοκυριό εμφανίζει έκθεση 535 ευρώ στο ελληνικό χρέος (μέσω των πακέτων διάσωσης). Έως το 2014, και με το δεύτερο πακέτο των δανείων, η έκθεση αυτή θα έχει φτάσει στα 1.450 ευρώ.
«Δυστυχώς, αυτή είναι μία κρίση χρέους στην οποία κάποιος θα πρέπει να πληρώσει τις ζημιές», τονίζει το Open Europe. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, για να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο απαιτείται σήμερα μια διαγραφή (haircut) της τάξης του 50%, με τις άμεσες ζημιές για την ευρωπαϊκή οικονομία να εκτιμώνται στα 123-144 δισ. ευρώ. Το κόστος για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους υπολογίζεται στα 89 δισ. ευρώ και για τις ελληνικές τράπεζες στα 28 δισ. ευρώ.
Στην περίπτωση όμως που οι Ευρωπαίοι αποφασίσουν να περιμένουν έως το 2014, τότε για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος θα απαιτείται «κούρεμα» 69%, κάτι που σημαίνει ότι οι ζημιές θα είναι πολύ μεγαλύτερες, προειδοποιεί το Open Europe.
Δυσεπίλυτο... σταυρόλεξο για τους δανειστές η Πρωτοβουλία της Βιέννης
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάθονται από την Τετάρτη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι μεγαλύτερες τράπεζες της περιοχής. Στόχος των συζητήσεων είναι να επιτευχθεί μια συμφωνία ώστε οι ιδιώτες επενδυτές να συνεισφέρουν έως και 30 δισ. ευρώ στο δεύτερο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, που προβλέπεται κοντά στα 120 δισ. ευρώ. Όμως, τράπεζες και κυβερνήσεις καλούνται να βρουν μια δύσκολη χρυσή τομή: θα πρέπει η συμφωνία τους να είναι τόσο επώδυνη για τις τράπεζες ώστε να έχει ένα υπολογίσιμο θετικό αποτέλεσμα ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αλλά και τόσο ανώδυνη ώστε να μην χαρακτηριστεί ως χρεοκοπία από τους οίκους.
Μια πρώτη γεύση των όρων που πέφτουν στο τραπέζι έδωσαν οι διαρροές από τις διαπραγματεύσεις που έγιναν στο Βέλγιο, μια χώρα που λόγω της σημαντικής έκθεσης της Dexia στα ελληνικά ομόλογα, τις επηρεάζει αρκετά. Οι Βρυξέλλες πρότειναν στις τράπεζες και στις ασφαλιστικές τους εταιρείες να συμφωνήσουν στην εθελοντική μετακύλιση των θέσεών τους στα ελληνικά ομόλογα που λήγουν για πέντε χρόνια, με κουπόνι ανάλογο του κόστους δανεισμού του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης EFSF.
Σκληρό παζάρι
Τόσο η Dexia όσο και οι μεγαλύτερες τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας έχουν κάνει σαφή την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν στη συμφωνία. Αλλά το παζάρι για τους όρους είναι σκληρό. Οι γερμανικές τράπεζες ζητούν κίνητρα για να συμφωνήσουν: για παράδειγμα κρατικές εγγυήσεις για τα ομόλογα στα οποία θα επενδύσουν.
Και ενώ οι τράπεζες μπορεί να δέχονται ανομολόγητες πολιτικές πιέσεις, προκειμένου να συμμετάσχουν σ’ αυτή τη νέα εκδοχή της Πρωτοβουλίας της Βιέννης, η συμμετοχή των επενδυτικών funds φαίνεται δύσκολη. Με καθαρά επενδυτικά κριτήρια, η μετακύλιση των θέσεων στα ομόλογα είναι απλά παράλογη. Όπως εξηγούν οι Financial Times, η συμφωνία της μετακύλισης ουσιαστικά ζητά από τους ιδιώτες επενδυτές να μην εισπράξουν τα χρήματά τους όταν τα ομόλογά τους ωριμάζουν, αλλά να αγοράσουν νέα ομόλογα, πιο μακρινής λήξης.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση ενός πενταετούς ομολόγου που λήγει στις 20 Αυγούστου, οι κάτοχοί του θα έπρεπε να γυρίσουν την πλάτη στην απόδοση του σχεδόν 20% που αυτό δίνει με βάση τη διαπραγμάτευσή του στη δευτερογενή αγορά και να αρκεστούν στο κουπόνι του 3,9%. «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι κάποιος θα ήθελε να μετακυλίσει τις θέσεις του σε ένα ελληνικό ομόλογο, εάν είχε τη δυνατότητα να διαλέξει», δηλώνει στους FT ο αναλυτής της Evolution Securities, Γκάρι Τζένκιν
ΠΗΓΗhttp://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=13&artid=97603
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου