Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ "ΚΟΥΡΕΜΑ" ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ


Λίγες ώρες πριν η Ευρωζώνη λάβει ιστορικές αποφάσεις για το μέλλον της Ελλάδας, αλλά και της ίδιας, τα ερωτήματα για το τι θα συμβεί την επόμενη μέρα είναι εκατοντάδες. Μέχρι και χθες το βράδυ οι διαπραγματεύσεις μεταξύ τραπεζών και χωρών συνεχίζονταν, με το «κενό» να μην είχε γεφυρωθεί.
Το γεγονός αυτό προκαλεί μεγάλη ανησυχία, καθώς τα ζητήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι πολλά και ο χρόνος λίγος. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που προωθείται θα είναι μεγάλο και οι συνέπειές του στην ελληνική οικονομία σημαντικές:
– Πόσο θα είναι τελικά το «κούρεμα» της αξίας των ελληνικών ομολόγων;

– Ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί το μέγεθός του. Το πλέον πιθανό σενάριο αυτή τη στιγμή είναι να αποφασιστεί ένα «κούρεμα» της τάξης του 50%. Οχι, όμως, μόνο στα ομόλογα που λήγουν μέχρι το 2020 (όπως προέβλεπαν οι αποφάσεις του Ιουλίου), αλλά σε όλα όσα λήγουν έως το 2035. Συνολικά, η αξία των ομολόγων που θα υποστούν το «κούρεμα» ανέρχονται σε 207 - 210 δισ. ευρώ. Εφόσον, το «κούρεμα» κατά 50% αφορά την καθαρή παρούσα αξία (NPV) των ομολόγων, τότε σε πραγματικούς όρους θα μετατραπεί σε μείωση της αξίας των ομολόγων κατά περίπου 35% (δηλαδή θα προκύψει όφελος περίπου 73 δισ. ευρώ). Εάν το 50% αφορά την ονομαστική αξία των ομολόγων, τότε το όφελος θα είναι 103-105 δισ. ευρώ. Πάντως, η Διεθνής Ενωση Τραπεζών (IIF) δείχνει ότι οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να αποδεχτούν «κούρεμα» μεγαλύτερο του 40%.
– Γιατί η Ευρωζώνη πιέζει για τόσο μεγάλο «κούρεμα»;
– Σύμφωνα με την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους που έχει καταρτίσει η τρόικα, φαίνεται ότι εάν τελικά εφαρμοστεί ένα «κούρεμα» της τάξης του 60% οι χώρες της Ευρωζώνης δεν θα χρειαστεί να δώσουν νέα επιπλέον δάνεια περισσότερα από όσα είχαν υπολογιστεί τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ιουλίου, τα νέα δάνεια προς την Ελλάδα θα ανέρχονταν σε 109 δισ. ευρώ.
Εάν το «κούρεμα» δεν ανέλθει στο 60%, τότε τα νέα δάνεια προς την Ελλάδα θα πρέπει να ξεπεράσουν τα 252 δισ. ευρώ και υπάρχει σενάριο που τα ανεβάζει ακόμα και στα 444 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, εάν το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων ανέλθει στο 60%, τότε τα νέα δάνεια από την Ευρωζώνη υπολογίζονται από την τρόικα στα 109 δισ. ευρώ.
Στο ενδεχόμενο που προχωρήσει ένα «κούρεμα» της τάξης του 50%, τότε η τρόικα εκτιμά ότι τα νέα δάνεια θα πρέπει να αυξηθούν ελάχιστα και να φτάσουν στα 114 δισ. ευρώ.
– Τι θα γίνει εάν τελικά οι τράπεζες δεν συμφωνήσουν;
– Στην Ευρωζώνη έχει αρχίσει να διατυπώνεται ακόμα και η άποψη της μη εθελοντικής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή, μίας καθαρής χρεοκοπίας της Ελλάδας, που θα είχε πολύ δυσμενέστερες επιπτώσεις για τη χώρα από ό,τι μία ελεγχόμενη χρεοκοπία. Ωστόσο, αρκετοί θεωρούν σχεδόν απίθανο να μην υπάρξει τελικά κάποια συμφωνία.
– Τι επιπτώσεις θα υπάρξουν στις τράπεζες; Θα κρατικοποιηθούν;
– Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλες οι τράπεζες (ελληνικές και ευρωπαϊκές) θα χρειαστεί να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους. Αυτή τη στιγμή φαίνεται πως υπάρχει μία συζήτηση να μην δεχθούν κρατική ενίσχυση οι ευρωπαϊκές τράπεζες, αλλά τα κεφάλαια να τα αντλήσουν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF) εκδίδοντας προνομιούχες μετοχές. Ωστόσο, για τις ελληνικές τράπεζες τα πράγματα φαίνεται πως είναι διαφορετικά, δεδομένου ότι οι απώλειές τους ως προς τα συνολικά κεφάλαιά τους θα είναι πολύ μεγάλες. Ο νόμος ορίζει ότι θα πρέπει να εκδώσουν κοινές μετοχές, για να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια και να στηρίξουν τα χαρτοφυλάκιά τους από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων. Δηλαδή, θα πρέπει να κρατικοποιηθούν.
Στην περίπτωση αυτή είναι σαφές ότι οι ελληνικές τράπεζες θα αλλάξουν ιδιοκτήτη, ενώ βάσει νόμου προβλέπεται ότι το κράτος θα πρέπει να τις πουλήσει μέσα σε δύο χρόνια.
– Θα υπάρξει πρόβλημα με τις καταθέσεις;
– Από τη στιγμή που το «κούρεμα» θα γίνει εθελοντικά και οι τράπεζες θα ανακεφαλαιοποιηθούν, οι καταθέσεις δεν κινδυνεύουν.
– Τι θα σημάνει για τα ασφαλιστικά Ταμεία;
– Εάν τελικά δεν προβλεφθεί ανακεφαλαιοποίηση των ασφαλιστικών Ταμείων (κάτι που δεν αναμένεται), το μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτήν την υπόθεση θα το έχουν τα Tαμεία και κατ’ επέκταση οι ασφαλισμένοι.
Τα ασφαλιστικά Ταμεία εκτιμάται ότι έχουν επενδεδυμένα περί τα 24 δισ. ευρώ σε ελληνικά ομόλογα και από ένα «κούρεμα» της τάξης του 50% θα προκύψουν απώλειες 12 δισ. ευρώ. Οι ζημιές αυτές θα πρέπει να καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό, ο οποίος όμως δεν θα έχει τα περιθώρια για μεγάλες δαπάνες, αφού θα πρέπει να παρουσιαστούν πρωτογενή πλεονάσματα από το 2012. Ετσι, το πιο πιθανό είναι τα ασφαλιστικά Ταμεία να προχωρήσουν σε εκποίηση ακίνητης περιουσίας και σε νέες περικοπές σε συντάξεις και παροχές προς ασφαλισμένους.
Επιπλέον, τα Ταμεία θα έχουν απώλειες και από τις τραπεζικές μετοχές που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους. Για την ακρίβεια έχουν ήδη ζημιές από τις τραπεζικές μετοχές που κατέχουν λόγω της πτώσης των τιμών τους και ενδέχεται από την κρατικοποίησή τους να υποχωρήσουν κι άλλο.
– Γιατί το ΔΝΤ άλλαξε άποψη για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και ζητάει ένα μεγαλύτερο «κούρεμα»;
– Σύμφωνα με πηγές του ΔΝΤ, το Ταμείο θεωρούσε και τον Ιούλιο ότι το «κούρεμα» κατά 21% ήταν μικρό. Ωστόσο, τότε η πρόταση για μεγαλύτερη παρέμβαση προσέκρουσε στις αντιδράσεις της Ευρωζώνης.
– Θα μπορέσουν οι τράπεζες να χρηματοδοτήσουν την ελληνική οικονομία;
– Από τη στιγμή που είναι εξασφαλισμένη η ανακεφαλαιοποίησή τους, θεωρητικά ναι. Η Ελλάδα θα έχει πολύ λιγότερες υποχρεώσεις σε τόκους να εξυπηρετήσει, άρα θα υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα κεφάλαια για την πραγματική οικονομία.
Επίσης, με το νέο πακέτο στήριξης αναμένεται να διοχετευτούν άμεσα κεφάλαια στην οικονομία με την πληρωμή των οφειλών του Δημοσίου, δίνοντας ανάσα στην αγορά.
– Αυτό σημαίνει ότι θα «χαλαρώσει» και η δημοσιονομική προσαρμογή;
– Αν και η τρόικα εκτιμά πλέον ότι το έλλειμμα θα υποχωρήσει κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2020, η πολιτική του περιορισμού των κρατικών δαπανών δεν θα σταματήσει.
Αντιθέτως, είναι προαπαιτούμενο να συνεχιστεί και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό, ώστε να εξασφαλιστούν τα πρωτογενή πλεονάσματα. Δηλαδή, τα έσοδα να είναι περισσότερα από τις δαπάνες, για να μπορεί η χώρα να καλύπτει τις ανάγκες προς το εσωτερικό της (μισθούς, συντάξεις, λειτουργικές δαπάνες).
– Θα υπάρξει αυστηρότερη επιτήρηση της Ελλάδας;
– Δεδομένου ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει δείξει πως δεν μπορεί να προωθήσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική προσαρμογή σε συνδυασμό με το νέο πακέτο στήριξης περιλαμβανομένου του μεγάλου «κουρέματος», έχει συμφωνηθεί η τρόικα να εγκαταστήσει σε μόνιμη βάση στελέχη στο υπουργείο Οικονομικών (και όχι μόνο). Τα στελέχη αυτά θα επιβλέπουν και θα συμβουλεύουν τις ελληνικές αρχές, ενώ θα αναφέρονται τόσο στο γραφείο του πρωθυπουργού όσο φυσικά και στους επικεφαλής τους.
ΠΗΓΗ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_100047_25/10/2011_460427

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου