Το ελληνικό ΑΕΠ μειώθηκε από τα 237 δισεκατομμύρια ευρώ, προ κρίσης, στα 206 δισ. ευρώ σήμερα. Η σωρευτική ύφεση αγγίζει το 20% ήδη. Σύμφωνα με την πιο απαισιόδοξη εκτίμηση που έχω ακούσει (την οποία πάντως εξέφρασε άνθρωπος κατά τεκμήριο ειδικός), το ΑΕΠ μας μπορεί και να πέσει τελικά στα 180 δισ. πριν σταθεροποιηθεί. Με αυτά τα νούμερα, είναι να σε πιάνει κατάθλιψη, ενώ φυσικά έχουν δίκιο όσοι επιμένουν στην ανάγκη επιστροφής στην ανάπτυξη.
Τι εννοούν όμως όσοι μιλάνε για ανάπτυξη; Καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές δεν έχω ακούσει καμία σαφή πρόταση, ούτε καν ορισμό της ανάπτυξης. Αυτό που όλοι φαίνεται να εννοούν, αλλά δεν το λένε ρητά, είναι «χώστε λεφτά στην αγορά». Στην Ελλάδα, έχουμε μάθει ότι ανάπτυξη σημαίνει αυτό ακριβώς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, πρώην υπουργός οικονομικών, ο οποίος μιλώντας τις προάλλες σε ομήγυρη πάλαι ποτέ εκσυγχρονιστών, έλεγε ότι τώρα δεν είναι ώρα για μεταρρυθμίσεις, διότι «οι μεταρρυθμίσεις γίνονται σε καλές εποχές». Τώρα είναι η ώρα να πέσουν λεφτά, είπε. Πράγματι, αυτό λέει η θεωρία των οικονομικών για πρωτοετείς, ότι μεταρρυθμίσεις γίνονται σε καλές εποχές, γιατί απαιτούν σχεδιασμό, χρήμα και χρόνο για να αποδώσουν. Η θεωρία των οικονομικών λέει επίσης ότι σε εποχές κρίσης, εφαρμόζεις επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές, όπως κάνουν οι ΗΠΑ.
Αλλά οι θεωρίες των οικονομικών καταρρέουν στην Ελλάδα, όπως ακριβώς οι νόμοι της φυσικής καταρρέουν στην Ανωμαλία (Singularity) των Μαύρων Τρυπών. Τι εννοώ; Πρώτον, ότι στις καλές εποχές, ο προαναφερθείς υπουργός, όπως και όλοι οι συνάδελφοί του πριν και μετά από αυτόν, «σκοτώθηκαν» να κάνουν μεταρρυθμίσεις. Τίποτε δεν έκαναν, εξ ου και η Ελλάδα έφτασε να έχει διψήφιο έλλειμμα - και δημοσιονομικό και στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Το διπλό αυτό έλλειμμα, παραμένει και σήμερα, παρά τη βίαιη βελτίωση που επιτεύχθηκε χάρη στο Μνημόνιο.
Δεύτερον, λόγω της αδυναμίας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και του υπερδιπλάσιου του κοινοτικού μέσου όρου ποσοστού αυτοαπασχολούμενων στη χώρα, η Ελλάδα συνεχίσει να δημιουργεί νέα χρέη. Άσχετα δηλαδή από το χρέος μας ως ποσοστό του ΑΕΠ, το οποίο αυξάνεται λόγω ύφεσης, συνεχίζει να αυξάνεται και το χρέος σε απόλυτους αριθμούς (από 260 δισ. προ κρίσης, σε 372 δισ. τις παραμονές του PSI). Παρά τις περικοπές δηλαδή, πάλι μέσα μπαίνουμε (ακόμη και αν δεν υπήρχαν οι τόκοι), απλούστατα διότι όλο και λιγότεροι ιδιωτικοί υπάλληλοι συνεχίζουν να καλούνται να συντηρήσουν τον ίδιο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων και τον ίδιο αριθμό φοροφυγάδων αυτοαπασχολούμενων.
Τρίτον, η Ελλάδα μπήκε στην κρίση έχοντας ήδη τεράστιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, οπότε η επιλογή των επεκτατικών πολιτικών είχε εξαρχής καεί, εξαιτίας της ανευθυνότητας του κ. υπουργού και των συναδέλφων του, τις καλές εποχές. Επιπλέον, το γεγονός ότι έκλεισαν οι στρόφιγγες του δανεισμού και για το κράτος και για τις τράπεζες μας, έδεσε τα χέρια στους επίδοξους μιμητές του Κέινς.
Αν θέλετε τη γνώμη μου, καλά έκανε και τους τα έδεσε. Γιατί στην Ανωμαλία της Ελλάδας, μετά από κάποιο σημείο, όσα χρήματα και να μπούκωνες το σύστημα, δεν έπαιρνε μπροστά. 24 δισεκατομμύρια έλλειμμα είχε το κράτος το 2009 (χωρίς τα τοκοχρεολύσια) και παρόλα αυτά, είχαμε ύφεση -3,2%, δηλαδή όση περίπου είχαμε και το 2010 (-3,5%) όταν το Μνημόνιο ήταν σε πλήρη ισχύ. Όπερ σημαίνει ότι το προηγούμενο μοντέλο που βασιζόταν στη δημόσια και ιδιωτική κατανάλωση προϊόντων που παράγονται στο εξωτερικό, εκτός του ότι δεν ήταν δημοσιονομικά βιώσιμο, είχε εξαντλήσει και τη δυναμική του.
Παρόλο που τα παραπάνω είναι προφανή, ορισμένοι ζητούν την επιστροφή στην εποχή του άφθονου ρευστού. Τους πληροφορώ ότι τίποτε δεν θα λυθεί. Πράγματι, οι τράπεζες πρέπει να ανακεφαλαιοποιηθούν και το κράτος να αποπληρώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του, ώστε να πέσει χρήμα στην αγορά. Όλα αυτά τα προβλέπει το Μνημόνιο ΙΙ. Αλλά η αποκατάσταση της ρευστότητας δεν είναι ο στόχος! Δεν μπορεί να είναι ο στόχος! Δεν λειτουργεί ως στόχος! Η ρευστότητα είναι απλώς εργαλείο. Η αδυναμία μας να το καταλάβουμε μέχρις σήμερα, μας οδήγησε στην καταστροφή.
Αυτό που μας συμβαίνει είναι ότι η φούσκα των δανεικών έφυγε και η κατανάλωση, όπως και το βιοτικό μας επίπεδο, προσαρμόζεται στην παραγωγή, δηλαδή στον πλούτο που παράγει αυτή η χώρα, χωρίς τον αέρα. «Καλωσορίσατε στην έρημο του πραγματικού!», που θα έλεγε και ο Μορφέας της ταινίας Matrix. Σε αυτήν την έρημο λοιπόν, δύο είναι οι επιλογές μας: ή το ΑΕΠ θα συνεχίσει να πέφτει, λόγω της έλλειψης δανεικών, είτε θα αυξήσουμε την παραγωγή προϊόντων που θα είναι ελκυστικά για τις αγορές του εξωτερικού. Μόνο έτσι θα έλθει η ανάπτυξη.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου